1. Đa ngôn (nhiều lời)
B.ệ.nh từ m.iệng mà vào, h.ọa từ m.iệng mà ra, vì thế không nên nói quá nhiều, đa ngôn tất thất (nói nhiều ắt sẽ có sai sót).
Trong cuốn "Mặc Tử" có ghi chép rằng, học trò của Mặc Tử từng hỏi ông: "Nói nhiều có lợi không?"
Mặc Tử trà lời: "Ếch nhái kêu suốt ngày đêm, kêu nhiều đến mức mỏi m.iệng nhưng nào có ai nghe chúng kêu. Sáng sớm nay nhìn thấy một con gà trống, mặt trời vừa ló rạng nó liền cất tiếng gáy, cả thiên hạ chấn động, người người lục đục trở dậy.
Vậy kêu nhiều, nói nhiều có gì tốt đẹp? Chỉ vào những lúc hợp lý nhất, ta cất tiếng nói, như vậy lời nói mới có tác dụng mà thôi."
2. Khi.nh ngôn (nói năng kh.inh suất)
Lời nói một khi được nói ra, tuyệt đối không nên kh.inh suất, thiếu th.ận trọng. Nếu nói ra mà phải đính chính, sửa lại, thà rằng không nói còn hơn! Những người nói năng kh.inh suất luôn phải đối mặt với sự ch.ỉ tr.í.ch và x.ấu h.ổ.
Không nên dễ dãi hứa hẹn với người khác, bởi một khi không làm được, bạn sẽ trở thành người thất tín, bội tín.
3. C.uồ.ng ngôn
Làm người, nên nhận thức và phân biệt được kh.inh – trọng trong từng tình huống hoàn cảnh. Một khi đã nói ra những lời c.uồ.ng ngôn, thiếu suy nghĩ, bạn ắt sẽ phải hối hận về sau.
Thứ mà con người có thể thể hiện trước mặt người khác nhiều nhất chính là ngôn từ và hành động, đặc biệt là ngôn từ. Thế nên, khi nói năng, c.uồng ngôn là điều t.ối k.ỵ.
C.uồ.ng ngôn sẽ gây ra sự khó chịu cho đối phương, gây ra th.ù h.ậ.n... và dễ rước h.ọa vào người.
4. Trực ngôn
Những lời nói quá thẳng thắn trong nhiều hợp cũng gây r.ắc r.ối. Thế nên, thay vì nói thẳng, hãy tìm một cách nói mềm mại hơn, những lời nói lạnh như băng, hãy cho thêm chút nhiệt...
Hãy để ý đến l.òng tự tôn của đối phương, chúng ta sẽ biết nên nói thế nào cho vừa l.òng nhau.
5. Tận ngôn
Nói năng cần phải hàm xúc và phải để lại một đường lui cho đối phương. Những người sống biết người biết ta sẽ không bao giờ nói lời tận ngôn, thay vào đó họ sẽ để lại cho người khác vài "lối thoát", lưu lại chút khẩu đức cho bản thân.
Ngay cả khi trách người cũng không nên kh.ắt kh.e đến mức không để cho họ một đường lùi, dành cho họ một lối thoát, l.òng bao dung của mình sẽ được mở rộng.
6. L.ậ.u ngôn (tiết lộ chuyện cơ mật)
"Sự dĩ mật thành, ngữ dĩ l.ậ.u bại" câu nói này ý chỉ một việc thành hay b.ại, một phần là do khả năng giữ bí mật của người trong cuộc. Đối với những việc cơ mật có liên quan đến một cá nhân hay tổ chức, tuyệt đối đừng để lọt ra ngoài.
L.ậ.u ngôn là vấn đề về nhân phẩm và hậu quả của nó thậm chí có thể nghiêm trọng đến mức khó lường. Khi sự việc chưa được xác định rõ ràng, tốt nhất không nói những lời khẳng định để tránh những ảnh hưởng xấu.
7. Á.c ngôn
Không nên dùng những lời v.ô l.ễ, á.c ý để làm t.ổ.n th.ươ.ng người khác.
Cổ ngữ nói "đ.a.o sang d.ị một, á.c ngữ nan tiêu", ý chỉ v*t th..ư.ơ..ng do đ.a.o k.iế.m gây ra có thể sẽ mai một phôi pha nhưng những lời á.c ý thì mãi g.ă.m sâu trong l.òng người khác, chẳng thể nào gạt bỏ, lãng quên một cách dễ dàng.
Những t.ổ.n th.ươ.ng trong tâm lý do cái gọi là á.c ngôn gây ra luôn luôn đ.a.u hơn cả những v*t th.ươ.ng trên th..ể x..á.c.
8. Căng ngôn
Căng ở đây nghĩa là k.iêu c.ăng, tự cao tự đại. Những người thường xuyên nói những lời này, không phải là kẻ k.iêu ng.ạo hẳn sẽ là người vô tri và dù họ thuộc nhóm nào đi nữa, thì cách ăn nói căng ngôn cũng bất lợi cho quá trình trưởng thành của họ, thậm chí khiến người khác ghét bỏ.
9. S.à.m ngôn
S.à.m ngôn chỉ những lời nói xấu sau l.ư.ng người khác. Người hay nói những lời s.à.m ngôn phần lớn đều là những kẻ t.iể.u nh.â.n.
Nhà triết học thời Đông Hán – Vương Sung từng nói: "S.à.m ngôn thương thiện", ý chỉ những lời nói xấu sau l.ư.ng sẽ vùi dập những điều lương thiện, tốt đẹp.
Một người có khẩu đức tuyệt đối không nói xấu người khác, bởi hậu quả của việc này thậm chí có thể nghiêm trọng đến mức khiến cho thiên hạ không thể thái bình.
10. N.ộ ngôn
N.ộ ngôn là những lời nói được thốt ra lúc nóng nảy, m.ấ.t lý trí. Những lời nói này khi nói ra sẽ làm t.ổ.n th.ươ.ng người khác rất nhiều.
Nói không nghĩ, bị cảm xúc lấn át lý trí dẫn đến những lời nói t.ứ.c t.ố.i, gi.ậ.n d.ữ không chỉ khiến người khác khó chịu mà bản thân người nói ra câu đó cũng khó có thể vui vẻ.
Thế nên khi gi.ậ.n d.ữ, hãy lấy một tờ giấy trắng và một cây bút, nghĩ gì, quyết định gì... hãy viết ra. Sau một vài ngày, hãy xem lại "sản phẩm" lúc trước, nếu vẫn duy trì suy nghĩ cũ, vậy thì hãy làm theo.
Còn nếu cảm thấy đó chỉ là cách nghĩ lúc gi.ận, hãy đem tờ giấy đó đi đốt để cuộc sống nhẹ nhàng hơn.
Nguồn: Cafebiz
#TruongdoanhnhanHBR
